IKE czyli Indywidualne Konto Emerytalne to jedna z podstawowych opcji służących budowie dodatkowego zabezpieczenia na emeryturę. Warto jednak zdawać sobie sprawę z faktu, że ze względu na charakterystykę tego instrumentu, lokowanie pieniędzy w IKE okaże się świetną opcją również w zakresie oszczędności z dłuższym horyzontem czasowym.
IKE – struktura i mechanizm działania
Z perspektywy prawnej Indywidualne Konto Emerytalnego stanowi element trzeciego filaru emerytalnego oraz jest formą dodatkowego ubezpieczenia społecznego.
Czy jednak oznacza to, że celem gromadzenia środków w IKE z definicji może być wyłącznie powiększenie emerytury? W żadnym wypadku! IKE stanowi jedną z nielicznych koncepcji, która zdecydowanie udała się polskiemu ustawodawcy. Narzędzie to cechuje się bowiem wysoką elastycznością, dzięki czemu konsument może z niego korzystać de facto na kilka różnych sposobów.
Naturalnie, podstawowym oraz definicyjnym przeznaczeniem dla IKE jest właśnie III filar emerytalny. W praktyce jednak narzędzie to często jest traktowane także jako atrakcyjna forma inwestycji długoterminowej. Wynika to w sporej mierze z faktu, że tak naprawdę IKE może stanowić „opakowanie” dla bardzo różnych produktów oszczędnościowych/inwestycyjnych. A skoro już jesteśmy przy takich produktach finansowych, to aby dowiedzieć się więcej na temat np. kart wielowalutowych, które oferują możliwości jak oszczędzanie końcówek, czy inwestowanie na giełdzie można to zrobić samodzielnie wyszukując w Google albo skorzystać z dostępnych artykułów o porównaniu kart wielowalutowych.
Wracając do tematu przewodniego, na rynku dostępne są Indywidualne Konta Emerytalne, w przypadku których składki lokuje się w:
- Lokatach bankowych/kontach oszczędnościowych
- Jednostkach uczestnictwa w Towarzystwach Funduszy Inwestycyjnych
- Rachunkach prowadzonych przez domy maklerskie
- Obligacjach Skarbu Państwa
- PTE
- Różnego rodzaju polisy z UFK
Na powyższych przykładach widać, że IKE to instrument wysoce elastyczny. Może z powodzeniem pełnić funkcję czysto oszczędnościowym (lokaty, OSP), lub też inwestycyjną (TFI, rachunki maklerskie). Na tym jednak zalety IKE bynajmniej się nie kończą.
Dlaczego warto korzystać z IKE?
W tym miejscu warto rozróżnić dwa wymiary a mianowicie:
- Lokowanie środków w IKE z myślą o dodatkowej emeryturze
- IKE jako forma inwestycji/oszczędności w dłuższym horyzoncie czasowym
W pierwszym wypadku użyteczności Indywidualnych Kont Emerytalnych nie trzeba dodatkowo wyjaśniać: wystarczy przynajmniej podstawowa wiedza nt. kondycji finansowej ZUS-u. Dodatkowe zabezpieczenie na emeryturę jawi się w tej perspektywie nie tylko jako opcja, lecz raczej jako konieczność.
Najlepsze w IKE jest jednak to, że z powodzeniem można korzystać z tego instrumentu również jako formy oszczędzania. W tym zakresie należy wskazać dwa podstawowe atuty:
- Możliwość zwolnienia z podatku od zysków kapitałowych (19%) w przypadku wypłaty środków po ukończeniu 60 roku życia
- Naliczanie „podatku Belki” tylko jeden raz, tj. na koniec inwestycji
Osoby zainteresowane IKE w formie długoterminowego oszczędzania zastanawiają się głównie nad tą drugą opcją. Skoro zarówno IKE, jak też standardowe TFI lub lokata w banku będą wiązać się z 19% podatkiem od zysków, to gdzie właściwie znajduje się zaleta Indywidualnych Kont Emerytalnych?
Odpowiedzią na powyższe pytanie jest sposób naliczania podatku. Dla przykładu: lokata najczęściej jest oprocentowana w skali rocznej, co oznacza, że co 12 miesięcy państwo pobiera podatek Belki.
Jak natomiast przedstawia się sytuacja jeżeli chodzi o IKE? Tutaj podatek Belki nalicza się tylko jednokrotnie, przy wypłacie środków. Oznacza to, że przez cały czas trwania inwestycji na rachunku znajduje się więcej środków, niż miałoby to miejsce np. w przypadku lokaty. Środki te generują więc większy zysk. Właśnie z tego powodu w perspektywie 10,15 lub 20 lat IKE potrafi okazać się opcją nawet o kilkanaście tysięcy złotych bardziej zyskowną, niż wspomniana lokata.
Kto może zaoferować otwarcie IKE oraz ile wynosi obecnie limit wpłat?
Indywidualne Konto Emerytalne może zostać założone w:
- Banku
- Towarzystwie Ubezpieczeniowym
- Towarzystwie Funduszy Inwestycyjnych
- Domy maklerskie
- Otwarte Fundusze Emerytalne
Na rok 2020 maksymalna wpłata do IKE będzie wynosić 15681,00, co oznacza 3-krotność średniego miesięcznego wynagrodzenia. Ten system wyliczania maksymalnej wpłaty do IKE obowiązuje od roku 2009. Wcześniej na Indywidualne Konto Emerytalne można było wpłacać 1,5-krotność średniego miesięcznego wynagrodzenia.
Nie oznacza to jednak, że dopuszczalna kwota wpłaty na IKE jest w każdym roku taka sama. Rośnie ona proporcjonalnie do wzrostu średniego wynagrodzenia. Dla przykładu, w jeszcze w roku 2015 maksymalna wpłata do IKE wynosiła 11877,00, czyli ok. 30% mniej, niż ma to miejsce w roku 2020.
Czy więc warto lokować pieniądze w IKE? Szczerze mówiąc, naprawdę trudno znaleźć jakikolwiek mankament Indywidualnych Kont Emerytalnych. Zalety można z kolei wymieniać bez problemu: elastyczność, wyższe zyski, możliwość zwolnienia z podatku, dodatkowe zabezpieczenie na emeryturę, szeroki wybór dostępnych rozwiązań.
