We wszystkich obszarach życia kładzie się coraz większy nacisk na dbanie o środowisko naturalne. Jest to oczywiście jak najbardziej zrozumiałe i konieczne dla wspólnego dobra naszego oraz przyszłych pokoleń. Niestety, większość procesów produkcyjnych wiąże się w sposób nieunikniony z powstawaniem odpadów. Jak to wygląda w przypadku takich produktów jak płytka PCB? Obwody drukowane są niezbędnym elementem dla wielu urządzeń elektronicznych, trudno więc by było ograniczyć ich produkcję. Można jednak dołożyć wszelkich starań, by neutralizować negatywny wpływ tego procesu na środowisko naturalne.

Płytka PCB a utylizacja odpadów

Wszystkie odpady możemy podzielić na niebezpieczne oraz pozostałe, których wpływ na środowisko nie jest bezpośredni i tak niszczący. Aby powstała płytka PCB, w procesie produkcji powstają oba rodzaje odpadów.  Odpady niebezpieczne w tej sytuacji, to przede wszystkim te, zawierające niebezpieczne związki chemiczne, takie jak kwas solny, azotowy, siarkowy, stężone zasady potasowe i sodowe, amoniak czy woda królewska. Będziemy więc tu mówić o zużytych kąpielach z różnych procesów, kwasach i alkaliach trawiących, odpadach z procesu mikrotrawienia, zużytych roztworach utrwalaczy, materiałach filtracyjnych i sorbentach, a także opakowaniach z pozostałościami substancji niebezpiecznych lub nimi zanieczyszczonymi.

Wszystkie wymienione odpady są gromadzone i przechowywane w specjalnych pojemnikach typu Mauzer, które przechowuje się w przygotowanych do tego miejscach niedostępnych dla osób postronnych. Gdy zostaną one wypełnione, przekazuje się je do utylizacji przez specjalistyczne firmy. Wówczas, dzięki recyklingowi, możliwe jest odzyskanie części substancji i ponowne ich wykorzystanie.

Procesowi recyklingu poddawane są również pozostałe odpady, niezaliczane do odpadów niebezpiecznych. Należą do nich m.in. szlam z podczyszczalni, wióry z toczenia oraz zużyte materiały szlifierskie, opakowania, tekstylia, ubrania robocze niezabrudzone substancjami niebezpiecznymi, pojemniki po tonerach czy tuszach, złom, puszki, kable, odpady remontowe czy komunalne itd.

Wymogi prawne dotyczące odpadów niebezpiecznych

Kwestia wytwarzania, przechowywania i utylizacji odpadów powstałych przy produkcji płytek PCB jest ściśle regulowana przez prawo, a sama działalność gospodarcza musi posiadać specjalne pozwolenie na wytwarzanie odpadów. Zawiera ono krótki opisów technologii produkcji oraz określa zarówno rodzaj, jak i dopuszczalną ilość odpadów wytworzonych w ciągu roku. W związku z tym prowadzone jest też stosowna elektroniczna ewidencja, która pomaga w kontrolowaniu przestrzegania tych ustaleń.

Rola recyklingu przy produkcji obwodów drukowanych

Poza wymienionymi wcześniej odpadami, recyklingowi poddaje się również odpady wytworzone bezpośrednio w procesie produkcji płytek PCB. Są to przykładowo ścinki laminatów powstałe w trakcie obróbki mechanicznej będącej jednym z końcowych etapów produkcji. Wśród nich znajdują się czasem obwody wadliwe, odrzucone podczas produkcji lub wybrakowane formaty, które nie mogą posłużyć do dalszej produkcji. Kolejnym rodzajem odpadów są zużyte wiertła, frezy i piły rylcarskie nienadające się do ponownego wykorzystania. Część z nich zostaje przeznaczona na złom, by jednak ograniczyć ich ilość, w miarę możliwości narzędzia te są ponownie ostrzone. Złomowana jest także blacha aluminiowa zaliczana jako odpady w dwóch postaciach: jako ścinki formatów produkcyjnych płytek PCB lub jako cienka blacha.

Ponad to, działaniem sprzyjającym dbaniu o środowisko naturalne jest postępująca cyfryzacja dokumentacji. Dokumenty papierowe są coraz rzadziej spotykane, a większość analiz i danych procesowych potrzebnych przy produkcji płytek PCB jest wykonywana i przechowywana w formie elektronicznej.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że szczególna dbałość o przestrzeganie omawianych zasad jest ważna nie tylko ze względów ekologicznych. To także korzyści ekonomiczne dla przedsiębiorstwa. Dbając o środowisko, możemy też zyskać na odzyskaniu cennych surowców.